ಸರಂಡಾ ಅರಣ್ಯ: ಭಾರತದ ಹಸಿರು ಹೃದಯ ಮತ್ತು ಅಪರೂಪದ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳ ಆಶ್ರಯ

ಪ್ರಚಲಿತ ಘಟನೆಗಳು

ಸರಂಡಾ ಅರಣ್ಯ: ಭಾರತದ ಹಸಿರು ಹೃದಯ ಮತ್ತು ಅಪರೂಪದ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳ ಆಶ್ರಯ19 ನವೆಂಬರ್ 2025

*ಜಾರ್ಖಂಡಿನ ಪಶ್ಚಿಮ ಸಿಂಗ್‌ಭೂಮ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವಸರಂಡಾ ಅಭಯಾರಣ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಅಲ್ಲದೆ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಸಾಳ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. “ಸರಂಡಾ” ಎಂಬ ಪದ ಹೋ ಜನಾಂಗದ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ “ಎಂಟುನೂರು ಬೆಟ್ಟಗಳು” ಎಂದು ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ.
* ಹೆಸರು ಹೇಳುವಂತೆಯೇ, ಈ ಅರಣ್ಯವು ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ–ದೊಡ್ಡ ಬೆಟ್ಟಗಳು, ಕಣಿವೆಗಳು ಮತ್ತು ದಟ್ಟ ಸಸ್ಯ ಸಂಪತ್ತಿನಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಪ್ರಕೃತಿ ವೈಭವ, ಜೀವವೈವಿಧ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸರಂಡಾ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಭಾರತದ ಅಪರೂಪದ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
* ಸರಂಡಾ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಸುಮಾರು 820 ಚದರ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಚೋಟಾ ನಾಗಪುರ ಪೀಠಭೂಮಿಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಳ ಮರಗಳ ಬೆಳೆ 90% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
* ಮಣ್ಣು, ವಾತಾವರಣ, ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಮತ್ತು ಭೂಸ್ವರೂಪ ಇವುಗಳ ಸಮನ್ವಯ ಇಲ್ಲಿ ಸಾಳ ಮರಗಳ ಸಕಲವಿಕಾಸಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಸರಂಡಾವನ್ನು“ಆಸಿಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಸಾಳ ಅರಣ್ಯ” ಎಂಬ ಗೌರವ ಪಡೆದಿದೆ.
* ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೂ, ಮಹುವಾ, ತೇಂಡು, ಆಮ್ಲಾ, ಬೆಹ್ಡಾ ಮುಂತಾದ ಉಪಯುಕ್ತ ಗಿಡ–ಮರಗಳೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
* ಸರಂಡಾ ಅರಣ್ಯವು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯದ ಮಹತ್ವದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳು, ಚಿರತೆಗಳು, ಸಮ್ಬರ್, ಚೀತಲ್, ಕಾಡುಕುರಿ, ಕಾಡೆಮ್ಮೆ, ಕಾಡುಹಂದಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ವನ್ಯಪ್ರಾಣಿಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.
* ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆನೆಗಳ ವಲಸೆ ಮಾರ್ಗಗಳು(Elephant Corridors) ಇರುವುದರಿಂದ ಈ ಅರಣ್ಯವು ಪರಿಸರದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅತ್ಯಂತ ಸಂವೇದನಾಶೀಲ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ವಿವಿಧ ಪಕ್ಷಿಗಳಾದಪಾರ್ಟ್ರಿಜ್, ಪಿಹೆಸಾಂಟ್, ಹಾರ್ನ್‌ಬಿಲ್ ಮತ್ತುಅಪರೂಪದ ಕಾಡುಪಕ್ಷಿಗಳೂ ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
* ಹೀಗಾಗಿ, ಸರಂಡಾ ಅರಣ್ಯವು ಪಕ್ಷಿತಜ್ಞರಿಗೆ ಹಾಗೂ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಮಹತ್ವದ ಅಧ್ಯಯನ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ.
* ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸಹ ಸರಂಡಾ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಲೋಹ ಅಯಸ್ಕ (Iron Ore) ಸಂಗ್ರಹಗಳು ಅಪಾರವಾಗಿವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶ ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ್ದರಿಂದ ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟಾಗಿದೆ.
* ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಹಾಗೂ ಜಾರ್ಖಂಡ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಸೇರಿ“ಸರಂಡಾ ಆಕ್ಷನ್ ಪ್ಲ್ಯಾನ್” ಅನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿವೆ.
* ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಅರಣ್ಯ ಪುನರುತ್ಥಾನ, ಮಣ್ಣು–ನೀರು ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ಗಣಿ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಪುನಶ್ಚೇತನ ಹಾಗೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರ ಜೀವನಮಟ್ಟ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಆನೆ–ಮಾನವ ಸಂಘರ್ಷ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೂ ವಿಶೇಷ ಯೋಜನೆಗಳು ಜಾರಿಯಲ್ಲಿವೆ.
* ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಸರಂಡಾ ಅರಣ್ಯವು ಪರ್ಯಟನಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿಯೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದಟ್ಟ ಅರಣ್ಯ ಸೌಂದರ್ಯ, ಬೆಟ್ಟ–ಕಣಿವೆಗಳ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವೈಭವ ಹಾಗೂ ಪಕ್ಷಿಗಳ ವೈವಿಧ್ಯ—ಇವೆಲ್ಲವೂ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ.
* ಮಕುವಾ ಬೆಟ್ಟ, ಕಿರು ಕಣಿವೆ ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಅರಣ್ಯ ಸಫಾರಿ ಮಾರ್ಗಗಳು ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವೀಕ್ಷಣಾ ತಾಣಗಳು ಪರಿಸರ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಅವಕಾಶಗಳಾಗಿವೆ.
* ಸರಂಡಾ ಅಭಯಾರಣ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾದ ಅರಣ್ಯ ಸಂಪತ್ತಾಗಿದೆ. ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ, ಸಾಳ ಮರಗಳ ಸಮೃದ್ಧಿ, ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪತ್ತು, ಸ್ಥಳೀಯ ಜನಜೀವನ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸಮತೋಲನ—ಎಲ್ಲವೂ ಇದರೊಂದಿಗೆ ಆಳವಾಗಿ ಜೋಡಿಯಾಗಿವೆ.
* ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಕೃತಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಲಿದೆ.
* ಸರಂಡಾ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಭಾರತದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪತ್ತಿನ ಅದ್ಭುತ ಉದಾಹರಣೆ. ಇದನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು ಕೇವಲ ಜಾರ್ಖಂಡಿನ ಅಥವಾ ಭಾರತದ ಹೊಣೆಗಾರಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ; ಅದು ಸಮಗ್ರ ಮಾನವಕೂಲದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ.

Take Quiz

Loading..!

ಪ್ರಚಲಿತ ಘಟನೆಗಳು