* ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶವು ಇತ್ತೀಚಿನ ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ 12,981 ರಣಹದ್ದುಗಳನ್ನು ದಾಖಲು ಮಾಡಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ರಣಹದ್ದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ. 2019 ರಲ್ಲಿ 8,397 ಮತ್ತು 2024 ರಲ್ಲಿ 10,845 ರಣಹದ್ದುಗಳಿದ್ದರೆ, ಈ ಬಾರಿ ಗಣನೀಯ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.* ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶವು 7 ಜಾತಿಯ ರಣಹದ್ದುಗಳಿಗೆ ಆಶ್ರಯವಾಗಿದ್ದು, 4 ಸ್ಥಳೀಯ ಹಾಗೂ 3 ವಲಸೆ ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ರಾಜ್ಯದ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕ್ರಮಗಳ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿ, 2016ರಿಂದ ರಣಹದ್ದುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಳ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.* ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ಜಾತಿಯ ರಣಹದ್ದುಗಳು ಇವೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ತೀವ್ರ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿವೆ. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 7 ಜಾತಿಯ ರಣಹದ್ದುಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಭೇದಗಳು: ಭಾರತೀಯ ರಣಹದ್ದು, ಬಿಳಿ ಬೆನ್ನಿನ ರಣಹದ್ದು, ಕೆಂಪು ತಲೆಯ ರಣಹದ್ದು, ತೆಳ್ಳು ಕೊಕ್ಕಿನ ರಣಹದ್ದು - ತೀವ್ರ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಜಾತಿಗಳು. - ಈಜಿಪ್ಟಿಯನ್, ಸಿನೆರಿಯಸ್, ಗಡ್ಡದ, ಹಿಮಾಲಯನ್, ಗ್ರಿಫನ್ ರಣಹದ್ದುಗಳು – ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವವು.ಮುಖ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು: - ಡೈಕ್ಲೋಫೆನಾಕ್ ಔಷಧಿ ಬಳಕೆ, ಈ ಔಷಧಿ ನಿಷೇಧಿಸಿದ್ದರೂ ಅಕ್ರಮ ಬಳಕೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. - ಆವಾಸಸ್ಥಾನ ನಾಶ, ನಗರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ವಿಸ್ತರಣೆಯಿಂದ ಹಾನಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ.- ಬೇಟೆಯಾಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಮಾನವ-ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂಘರ್ಷ, ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ತೀವ್ರವಾಗುತ್ತಿದೆ.ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಅಗತ್ಯತೆ: ರಣಹದ್ದುಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಸ್ಥಿರವಾಗಿರಿಸಲು ಕಾನೂನು ಜಾರಿ, ಆವಾಸಸ್ಥಾನ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯುತ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.